Europese regelgeving

De EU kaderrichtlijn 96/62 inzake de beoordeling en het beheer van de luchtkwaliteit

Op 21/11/96 werd de Richtlijn 96/62/EG van de Raad van 27 september 1996 inzake de beoordeling en het beheer van de luchtkwaliteit, gepubliceerd. Deze richtlijn schetst een globaal kader waarmee de EU in de toekomst de luchtkwaliteit niet enkel wenst te beoordelen (meten en toetsen), maar ook wenst te beheren (goede luchtkwaliteit in stand houden, slechte luchtkwaliteit verbeteren). De nieuwe Kaderrichtlijn vervangt de vroegere binnen de Europese Unie te hanteren richtlijnen voor zwaveldioxide en zwevende deeltjes (80/779/EEG), voor lood (82/884/EEG), voor stikstofdioxide (85/203/EEG) en voor ozon (92/72/EEG). Deze Kaderrichtlijn zal samen met een aantal dochterrichtlijnen de basis zijn voor een nieuw kwaliteitsbeleid lucht binnen de Europese Unie. In deze dochterrichtlijnen worden voor een 13-tal polluenten luchtkwaliteitsnormen (grenswaarden en in een aantal gevallen alarmdrempels) vastgelegd. Deze richtlijn heeft als algemene doelstelling de grondbeginselen van een gemeenschappelijke strategie (kader) te formuleren die erop gericht is :

• doelstellingen voor de luchtkwaliteit in de Gemeenschap te omschrijven en vast te stellen, teneinde schadelijke gevolgen voor de gezondheid van de mens en het milieu als geheel te voorkomen, te verhinderen of te verminderen;
• de luchtkwaliteit in de Lidstaten op basis van gemeenschappelijke methoden en criteria te beoordelen;
• te beschikken over adequate informatie over de luchtkwaliteit en ervoor te zorgen dat de bevolking daarover wordt ingelicht, o.a. door middel van alarmdrempels;
• goede luchtkwaliteit in stand te houden en die in andere gevallen te verbeteren.

Deze doelstellingen wil de EU bereiken met de volgende strategie:

• In de richtlijn werden procedures en criteria opgenomen voor de vaststelling van kwaliteitsdoelstellingen (grenswaarden voor de meeste polluenten, behalve voor ozon waarvoor richt- of streefwaarden zullen voorgesteld worden) voor omgevingslucht.
• In de dochterrichtlijnen worden kwaliteitsdoelstellingen voor omgevingslucht geformuleerd. Een datum wordt vooropgesteld waarop de grenswaarden moeten bereikt worden. In een overgangsfase wordt een overschrijdingsmarge voor de grenswaarde ingesteld.
• In de richtlijnen worden methoden uitgewerkt voor de bewaking van de luchtkwaliteit (metingen en/of modellering, afhankelijk van de concentratieniveaus en de bevolkingsdichtheid - aantal meetpunten in functie van de omgeving).
• De lidstaten dienen actieplannen uit te werken bij overschrijding van de kwaliteitsdoelstellingen voor lucht (maatregelen mogen niet leiden tot meer verontreiniging op andere gebieden en mogen geen nadelige gevolgen hebben op de werkplaats).
• Er wordt beschreven welke informatie dient verstrekt te worden aan de EU en aan de bevolking.

Hieronder wordt een overzicht gegeven van de grenswaarden/streefwaarden gedefinieerd in 4 dochterrichtlijnen. Voor meer info en de volledige tekst : klik op de links (in het blauw).

1ste dochterrichtlijn : EU dochterrichtlijn 1999/30 betreffende SO₂, NO₂, PM10 en Pb

De dochterrichtlijn 1999/30/EG van de Raad van 22 april 1999 betreffende de grenswaarden voor zwaveldioxide, stikstofdioxide, zwevende deeltjes en lood in de lucht werd op 29 juni 1999 gepubliceerd.

Grenswaarden voor zwaveldioxide

^* vanaf 01/01/2005 van kracht
^** in landelijke gebieden : 2 jaar na het van kracht worden van de richtlijn, meetplaatsen representatief voor 1000 km²

Alarmdrempelwaarde : 500 µg/m³ gedurende 3 opeenvolgende uren.

Grenswaarden stikstofoxiden

^* vanaf 01/01/2010 van kracht
^**in landelijke achtergrondgebieden : 2 jaar na het van kracht worden van de richtlijn, meetplaatsen representatief voor 1000 km²

Alarmdrempelwaarde : 400 µg/m³ gedurende 3 opeenvolgende uren.

Grenswaarden fijn stof (PM10)

^* vanaf 01/01/2005 van kracht
^** Dit waren indicatieve grenswaarden die herzien zijn in het licht van nadere informatie over de effecten op gezondheid en milieu, technische haalbaarheid en ervaring met de toepassing van de grenswaarden van fase 1 in de lidstaten. Fase 2 vervalt in de nieuwe richtlijn 2008/50/EG.

Grenswaarde lood

^*vanaf 01/01/2005 van kracht. In gebieden met een belangrijke historische verontreiniging (tot max. 1000 m buiten het bedrijf) kan uitstel gevraagd worden tot 01/01/2010.

2de dochterrichtlijn : EU dochterrichtlijn 2000/69/EG betreffende CO en benzeen

Grenswaarden voor koolstofmonoxide (CO)

^* vanaf 01/01/2005 van kracht (opgepast : grenswaarde in milligram)

Grenswaarden voor benzeen

^* vanaf 01/01/2010 van kracht

3de dochterrichtlijn : EU dochterrichtlijn 2002/3/EG betreffende ozon

Streefwaarden voor ozon

Langetermijdoelstellingen voor ozon

^*AOT40,berekend op basis van uurwaarden van mei tot en met juli

4de dochterrichtlijn : EU dochterrichtlijn 2004/107/EG betreffende arseen,cadmium,kwik,nikkel en polycyclische aromatische koolwaterstoffen

Streefwaarden voor arseen,cadmium,nikkel en benzo(a)pyreen

(*) Voor het totale gehalte in de PM10-fractie,gemiddeld over een kalenderjaar. (opgepast : grenswaarde in nanogram)