“Ozon- en hitteplan”: start van de waakzaamheidsfase 15 mei 2015
In augustus 2003 werd Europa getroffen door een uitzonderlijke hittegolf. Door de hoge temperaturen en ozonconcentraties was er een sterke toename van de morbiditeit (ziekte) en mortaliteit (sterfte) bij risicogroepen zoals ouderen en personen met ademhalingsproblemen. Naar aanleiding van deze hittegolf werden door verschillende landen ‘hittegolfactieplannen’ opgesteld om crisissituaties zoals die in 2003 beter te beheren. De bedoeling van deze plannen is om snel te kunnen reageren met gepaste maatregelen om de gezondheidsimpact van hoge temperaturen en ozonconcentraties bij de risicogroepen (en bij uitstek de hele bevolking) te verminderen.
Het Belgische ozon- en hitteplan bestaat uit 3 fasen waarbij de tweede fase, de waarschuwingsfase, wordt onderverdeeld in twee niveaus:
- Een waakzaamheidsfase
- Een waarschuwingsfase (onderverdeeld in een niveau 1 en niveau 2)
- Een alarmfase
1. Waakzaamheidsfase
De waakzaamheidsfase van het “ozon- en hitteplan” gaat in vanaf 15 mei, en loopt tot en met 30 september. Tijdens deze fase is het ozon- en hitteplan actief. De waakzaamheidsfase is geldig wanneer tijdens deze periode de ozon- en temperatuurscriteria (zie verder) lager zijn dan de drempels die gehanteerd worden voor de waarschuwings- en alarmfase.
2. Waarschuwingsfase
De waarschuwingsfase bestaat uit 2 niveaus:
niveau 1
Dit niveau is uitsluitend gebaseerd op meteorologische criteria. Dit niveau wordt bereikt wanneer, op basis van meteorologische voorspellingen, gedurende een periode van twee opeenvolgende dagen aan de volgende criteria is voldaan:
- gemiddelde minimumtemperatuur (in de beschouwde periode) is hoger dan 18 °C EN de gemiddelde maximumtemperatuur (in de beschouwde periode) is hoger dan 30°C
niveau 2
Dit niveau is geldig zodra aan meteorologische voorwaarden OF/ EN aan ozoncriteria wordt voldaan (het is dus niet nodig dat aan de twee criteria tegelijkertijd is voldaan). Dit niveau wordt bereikt wanneer, op basis van meteorologische voorspellingen, gedurende een periode van drie opeenvolgende dagen aan de volgende criteria is voldaan:
- De gemiddelde minimum temperatuur (over de 3 beschouwde dagen) is hoger dan 18 °C EN de gemiddelde maximum temperatuur (over de 3 beschouwde dagen) is hoger dan 30 °C.
OF/ EN
- Er werd de vorige dag, op minstens één ozonmeetplaats, een uurgemiddelde ozonconcentratie gemeten hoger dan 240 μg/m3 (EU-alarmdrempel) EN er wordt voor de huidige dag, op minstens één ozonmeetplaats, een uurgemiddelde ozonconcentratie voorspeld hoger dan 180 μg/m3 (EU-informatiedrempel).
3. Alarmfase
Dit zijn de criteria van de alarmfase:
- De gemiddelde minimum temperatuur (over de 3 beschouwde dagen) is hoger dan 18 °C EN de gemiddelde maximum temperatuur (over de 3 beschouwde dagen) is hoger dan 30 °C
EN
- Er werd de vorige dag, op minstens één ozonmeetplaats, een uurgemiddelde ozonconcentratie gemeten hoger dan 240 μg/m3 (EU-alarmdrempel) EN er wordt voor de huidige dag, op minstens één ozonmeetplaats, een uurgemiddelde ozonconcentratie voorspeld hoger dan 240 μg/m3 (EU-alarmdrempel)
EN
- De reeds genomen maatregelen moeten worden geïntensifieerd.
Activatie van de verschillende fasen van het ozon- en hitteplan
IRCEL is verantwoordelijk voor de communicatie in verband met de activatie, indien nodig, van de waakzaamheids- en waarschuwingsfase van het “ozon- en hitteplan”.
De activering van de waarschuwingsfase voor zowel het niveau 1 als 2 op basis van temperatuurscriteria zoals gedefinieerd voor de fase 2 van het plan, is de verantwoordelijkheid van het KMI.
De activering van de waarschuwingsfase niveau 2 op basis van de ozoncriteria zoals gedefinieerd voor de fase 2 van het plan, is de verantwoordelijkheid van IRCEL.
Wanneer aan de criteria van de alarmfase wordt voldaan stuurt IRCEL de nodige informatie per e-mail aan de leden van een “Risk Assessmnet Group” (RAG). Het wetenschappelijk instituut volksgezondheid (WIV) coördineert de vergadering van de RAG. Na een evaluatie van de situatie waarbij rekening wordt gehouden met de intensiteit, de duur van het alarm, en de reeds genomen maatregelen, communiceert de RAG zijn beslissing aan de “Risk Management Group” (RMG). Op basis van het advies van de RAG activeert de RMG de alarmfase en wordt de nodige informatie aan het federale crisiscentrum en de regionale crisiscentra bezorgd. Daarna wordt de pers en het publiek geïnformeerd.
Ter info: de criteria voor de activering van de alarmfase werden sinds de invoering van het ozon- en hitteplan in 2005 nog nooit bereikt. De alarmfase werd dan ook nog nooit afgekondigd.
.
